حافظه در نظریه یادگیری خبر پردازی

حافظه در نظریه یادگیری خبر پردازی

مقدمه:

در نظریه هاي خبر پردازي فرایند هاي یادگیري، به یاد سپاري، و یاد آوري در ارتباط با یکدیگر مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند.

محركهاي محیطی، مانند نور،صدا،حرارت، بو، و غیره به وسیله ي گیرنده هاي مختلف چون چشم، گوش،پوست، بینی و جز این ها دریافت می شوند و براي مدت کوتاه (حدود یکتا سه ثانیه) در حافظه حسی ذخیره می گردند. ما از طریق فرایند توجه و ادراك از وجود این محركها آگاه می شویم. بخشی از این اطلاعات که بر اثر توجه به صورت الگوهاي تصویر ذهنی،صداها، یا معانی رمز گردانی می شوند(به رمز در می آیند) وارد حافظه کوتاه مدت می شوند.

اطلاعات وارد شده

حافظه حسی

چنان که در شکل دیده می شود، حافظه حسی  نخستین مرحله خبر پردازي است. به حافظه حسی، مخزن حسی و ثبت حسی  نیز گفته می شود. محركهاي محیطی ( نور، صدا، حرکت، بو و جز این ها ) به طور دایم بر گیرنده هاي حسی ما اثر می گذارند.

گیرنده ها اجزاي نظام حسی مربوط به دیدن،شنیدن، چشیدن، بوییدن و لمس کردن هستند. نظام کلی گیرنده ها را حافظه حسی می نامند.الگوهاي فعالیت عصبی که به هنگام رسیدن محرك ها به گیرنده ها تشکیل می شوند، پس از قطع تاثیر محرك، براي مدت بسیار کوتاهی ( یکتا سه ثانیه ) حفظ می شوند، اما در همین فاصله کوتاه ما فرصت انتخاب اطلاعات را براي انتقال به حافظه کوتاه مدت داریم.

مثال :

حافظه در نظریه یادگیری خبر پردازی

مخزن پژواکی

در حفظه حسی نسخه دقیقی از اطلاعات حسی ذخیره می شود. برخی از صاحب نظران را عقیده بر این است که براي هر یک از حواس ما یک حافظه حسی جداگانه وجود دارد. با این وجود،حواس دیداري و شنیداري بیشترین مقدار اطلاعات محیطی را به ما می رسانند. حافظه حسی منطبق با حس بینایی را مخزن تصویري  و حافظه حسی منطبق با حس شنوایی را مخزن پژواکی  نامیده اند.

در زیر به مثال هایی از وجود این دو مخزن حسی نسبتا توجه کنید.

” دستتان را در مقابل صورت تان تکان بدهید. رد ضعیفی که پساز کنار رفتن دست تان باقی می ماند، یعنی آثار رویداد اتفاق افتاده، گواه مشخصی بروجود یکنظام حسی است. دست تان را مشت کنید و به سرعت دو تا از انگشتانتان را باز کنید، دوباره با داکثر سرعت ممکن دستتان را مشت کنید. اگر دقت کنید، ردي از انگشتانتان را خواهید دید که آن قدر دوام می آورد تا آن ها را بشمارید(نورمن 1982 ،3 ،ص5).

نتیجه گیری:

همزمان اطلاعات بسیار زیادي حس می شوند و همه آن ها در حافظه حسی ثبت می گردند. ما در هر لحظه اطلاعاتی بسیار فراتر از آنچه بتوانیم به یاد آوریم دریافت می نماییم. بااین حال، تنها اطلاعاتی که مورد توجه مان قرار می گیرند حفظ می شوند. به سخن دیگر ، آن بخش از اطلاعات موجود در حافظه حسی که مورد توجه قرار می گیرند وارد حافظه کوتاه مدت می شوند، ولی بقیه اطلاعات از این حافظه حذف یا فراموش می شوند.

توجه یا دقت

پس، نخستین عامل مهم در یادگیري توجه یا دقت  است، یعنی تمرکز انتخابی بر روي بخشی از اطلاعاتی که به حافظه حسی وارد می شوند. به طور کلی، اطلاعات یا فعالیت هاي تازه و ناآشنا نیاز به توجه بیشتري دارند. براي نمونه، مطالعه یک متن درسی سنگین و همزمان گوش دادن به رادیو کاري دشوار است، در حالی که خواندن یک مطلب ساده و گوش دادن به رادیو کار چندان دشواري نیست.

نکته:

به طور کلی، ما از طریق توجه کردن به بعضی امور و بی توجهی به بعضی امور دیگر تصمیم می گیریم که تنها آنچه را که می خواهیم ادراك کنیم انتخاب نماییم. بنابراین، توجه یا دقت در ادراك  اطلاعات انتقال آن ها به حافظه کوتاه مدت و از آنجا به حافظه دراز مدت نقش اساسی به عهده دارد. با وجود این، ادراك محرك ها صرفا به معنی دریافتآن ها نیست، بلکه ادراك تحت تأثیر حالات ذهنی،تجارب قبلی، دانش، انگیزش و بسیاري ویژگی هاي دیگر ادراك کننده قرار دارد.

حافظه در نظریه یادگیری خبر پردازی

kelasedarsi.ir