آداب و رسوم مردم گلستان در روز چهارشنبه سوری ، اداب و رسوم چهارشنبه سوری در گلستان، تحقیق در مورد آداب و رسوم مردم گلستان در روز چهارشنبه سوری ، آداب و رسوم گرگان در روز چهارشنبه سوری
در پژوهش حاضر سعی شده که تمامی استان های ایران از نظر آداب و رسوم و همچنین مراسم چهارشنبه سوری پوشش داده شود.
دانلود مقاله آماده همین تحقیق بصورت کامل
مقدمه:
یکی از آداب و رسوم کهن و قدیمی مردم ایران زمین، برگزاری جشن چهارشنبه سوری است.
چهارشنبه سوری، یک جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز در آخرین سه شنبه سال خورشیدی با برافروختن آتش، پریدن از روی آن و مراسمی دیگر برگزار می شود.
چهارشنبه‌سوری رسم های مقدمه نوروز می‌باشد و مهمترین عنصرش آتش است و نامش هم از شعله‌های آتش برخاسته.
چرا که «سوری» به معنی سرخی است و هم از اینرو در بسیاری از نقاط «چهارشنبه سرخی» نامیده می‌شود.
کمتر فصلی از سال است که در گلستان شاهد برپایی جشن و آیینی نباشیم.
جشن‌هایی که ریشه در فرهنگ و تاریخ این سامان و ایران دارد.
از میان ده‌ها مراسم رایج در این استان، چهارشنبه‌سوری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
گلستانی‌ها از همان روزهای آغازین زمستان برای برگزاری جشن چهارشنبه‌سوری مهیا به قول خودشان «گته گته کنان» خود را برای برپایی این آیین کهن آماده می‌کنند.
چهارشنبه‌سوری از گذشته‌های خیلی دور در گلستان مزین به آیین‌های متنوع خرد و ریز شادی‌آفرین بود.
یکی از قدیمی ترین و بارزترین رسوم برای چهارشنبه آخر سال پختن آش گزنه یکی دیگر از رسوم مردم گرگان در چهارشنبه‌سوری است.
این آش با انواع گیاهان و سبزی محلی و کوهی از جمله انارریجه، زولنگ، اوجی، گزنه و کدو و انواع حبوبات شامل نخود، لوبیا، عدس و باقلا و رب انار تهیه می‌شود.
آتش روشن کردن:
پریدن از روی آتش نیزهمانند دیگر مناطق كشور از رسوم اصلی در استرآباد قدیم بود بنحوی كه خانواده ها با جمع آوری هیزم و آتش روشن كردن از روی آن می پریدند و گرمای آتش، نیرو و سرخی آن را در زندگی طلب می كردند.
خورد و خوراک چهارشنبه سوری و دیدار با بزرگ فامیل
پس از برافروخته شدن آتش، اقوام و نزدیکان گرد هم می آمدند و شروع به خوردن غذاهای متنوع و آش گزنه سنتی و آجیل می کردند؛
و بر این باور بودند که هر کس از آن بخورد، نمک گیر و نسبت به افراد دیگر مهربان تر می شود .
در پایان شب همراه با نقل خاطرات و داستان‌های گذشته توسط بزرگان از جمله آداب و رسوم دیگرچهارشنبه سوری است.
پس از صرف شام، شادباش گفتن و سر زدن به خانه بزرگ فامیل همه به يكديگر عيد را تبريك مي‌گويند.
كوزه شكنی
در اجرای این رسم از كوزه های سفالی نگهداری نمك و كوزه آب استفاده می شد.
در چهارشنبه سوری اهل خانه پس از روشن كردن آتش در جای مناسب، مقداری زغال به نشانه سیاه بختی، كمی نمك به نشانه شورچشمی و یك سكه به نشانه تنگدستی در كوزه سفالی می انداختند و هر فرد خانواده یك بار این كوزه را دور سرمی چرخاند و نفر آخر آن را از پشت بام به كوچه پرتاب می كرد تا با این كار تیره بختی، تنگدستی و شوربختی از اهل خانه دور شود.
قاشق‌زنی
«قاشق‌زنی یکی از این سنت‌های رایج شب چهارشنبه‌سوری در گرگان بوده‌است. در این رسم نوجوانان و جوانان چادر به سر می‌کردند یا لباس مبدل می‌پوشیدند.
سپس کاسه مسینی را بر می‌داشتند و با تاریک‌شدن هوا وارد کوچه‌ها می‌شدند.
در خانه نزدیکان و آشنایان را می‌زدند و با کوبیدن قاشق به کاسه مسی، صاحب‌خانه را خبر می‌کردند تا به آنان هدایایی بدهد.
صاحب‌خانه انواع آجیل یا شیرینی‌های سنتی گرگان مانند «سرغلبیلی»، «پادرازی»، «نون زنجیفیلی»، «نون خرمایی» و «حلوا اوماج» و چیزهایی از این دست را در کاسه آنان می‌ریخت.
همچنین با توجه به رسوم قدیمی دوران نامزدی، رسم قاشق‌زنی و زدن در خانه همسایگان و آشنایان فرصتی برای دیدن همسر آینده خود نیز بوده‌است». آداب و رسوم مردم گلستان در روز چهارشنبه سوری
دود کردن اسپند
در بعضی خانه‌ها رسم بر این است که اسپندی دود کرده، در دو طرف در خانه می ریزند تا اهل خانه ازچشم حسود و بیگانه در امان باشد .
فال‌گوش ایستادن
فال‌گوش ایستادن از دیگر رسم‌های چهارشنبه‌سوری گرگانی‌ها بود، در این شب برخی نیت می‌کردند و نخستین جمله‌ای را که می‌شنیدند، نتیجه فال خود می دانستند.
همچنین رسم بود در این شب برخی از دختران آینه‌ای به دست می‌گرفتند و به کوچه می‌رفتند.
آنها با شنیدن سخن اولین فردی که از کنارشان عبورمی‌کرد آرزوهای خود را تعبیر می‌کردند یا تصمیم خود را عملی می‌کردند.
البته اگر آن کلام بار معنایی منفی داشت از تصمیمی که داشتند صرف‌نظر می‌کردند. اداب و رسوم چهارشنبه سوری در گلستان
افتو دادن
گرگانی‌ها قبل از چهارشنبه‌سوری لوازم خانه به ویژه فرش و رختخواب را در معرض آفتاب قرار می‌دادند که به آن «افتو دادن» می‌گفتند.
پختن آش گزنه
پختن آش گزنه یکی دیگر از رسوم مردم گرگان در چهارشنبه‌سوری است.
این آش با انواع گیاهان و سبزی محلی و کوهی از جمله انارریجه، زولنگ، اوجی، گزنه و کدو و انواع حبوبات شامل نخود، لوبیا، عدس و باقلا و رب انار تهیه می‌شود.
همچنین رسم است کسی که آش را دریافت می کند، ظرف آش را نشسته به صاحب آن تحویل می دهد.
باور مردم نسبت به نان، تخم مرغ و زغال
مردم این شهر بر این عقیده بودند چند روز قبل از حلول سال و به ویژه از روز چهارشنبه‌سوری تخم‌مرغ و نان را از خانه بیرون نبرند،
زیرا عقیده داشتند با این کار برکت سال جدید از خانه خارج خواهد شد و همچنین زغال را هم در این روزها به خانه نمی‌بردند چون باور داشتند این کار هم موجب ورود سیاه‌بختی به خانه‌ها می‌شود.
چهارشنبه‌سوری در ترکمن‌صحرا
در ترکمن صحرا، پس از انجام خانه‌تکانی، رسم است که نخ سفید و سیاه را با هم می‌بافند و در میانه آن اسپند، نظر چشم، منجوق، نمک و داغدان (که نوعی چوب است) قرار می‌دهند و آن را، به نشانه برکت، بالای در خانه‌ها می‌آویزند.
از دیگر سنت‌های این قوم، تراشیدن موی سر پسرها در چهارشنبه آخر سال بوده‌است، به طوری که مقداری مو را در دو طرف سر، روی گوش یا پشت سرها باقی می‌گذاشتند و به آن «قولپاق» می‌گفتند.
رفتن به صحراها
از دیگر رسومی که امروزه کمرنگ‌تر شده، رفتن به صحراها در چهارشنبه‌سوری است.
آنها نگریستن به چشمه‌های آب را به فال نیک می‌گرفتند و در راه بازگشت، تعدادی سنگریزه برمی‌داشتند و هفت بار به طرفی غیر از قبله پرتاب می‌کردند تا بدی‌ها دفع شود. آداب و رسوم مردم گلستان در روز چهارشنبه سوری
مطالب دیگر:
آداب و رسوم مردم مازندران در روز چهارشنبه سوری
آداب و رسوم مردم گیلان در روز چهارشنبه سوری
آداب و رسوم مردم کرمان در روز چهارشنبه سوری
آداب و رسوم مردم ایلام در روز چهارشنبه سوری
دیدگاه کاربران ...
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.